Çankaya

1915’te Arıburnu ve Anafartalar zaferi ile İstanbul’u kurtaran ve 1916’da doğuda Ruslara karşı tek zaferi kazanan Mustafa Kemal, devlet düşmana teslim olacağı günlerde kuvvetlerini kurtaran tek kumandan olmuş ve son çarpışan Türk birlikleri ile İngilizlerin ileri hareketini durdurmuştu.

Meşrutiyet Türkiyesinde iki çeşit emperyalizm ideolojisi baş göstermişti: Pan-İslâmizm, Pan-Turanizm.

1911’de Bingazi Savaşında bulunan bir Fransız muhabiri Enver’le Mustafa Kemal arasında şu kıyaslamayı yapmıştır: ”Enver büyük plânlardan, büyük fikirlerden çabuk umutlanır, canlanırdı. Teferruatla uğraşmazdı. Mustafa Kemal realistti. Parlak projeler, göz kamaştırıcı her şey onda bir güvensizlik yaratırdı. Büyük fikirler onu sihirlemezdi. Onun amaçları sınırlı idi. İnce hesap ve uzun yargılamadan sonra karar verirdi. ‘Takribî = yaklaşa’ ve ‘umumî’ ile yetinmez, sağlam esaslar ve rakam isterdi.”

Menfaat karşısında küçülenlerden, büyük yetişmez.

Menfaat karşısında küçülenlerden, büyük yetişmez

Hocamın adı Mustafa idi. Bir gün bana, oğlum senin de adın Mustafa benim de. Bu böyle olmaz. Arada bir fark bulunmalı. Bundan sonra senin adının sonuna bir Kemal ekliyelim dedi. O günden beri adım Mustafa Kemal’dir.” Hoca sert bir adamdı. Sınıfta birinci ikinci tanımazdı. Bir gün bize:

Atatürk der ki:

- Vali bey, dışarıdaki halk acaba bizim ne yaptığımızı sanıyor? İçki içtiğimizden şüphesi yok. Fakat şimdi masa üstünde kadın da oynattığımızı ve kim bilir daha neler yaptığımızı zannedecekler. İçki içmekten başka bir şey yapmadığımızı görmeleri için perdelerinizi açtırınız.