Səssiz ev

Üsküdarı gəzən Övliya

Çələbi də bu barədə bir söz demədiyi üçün, həqiqətən də, belə bir tühaf və qəribə evin olub-olmadığını qəti şəkildə söyləyə bilmərik. Əgər həqiqətən olubsa da, bu qəribə ev 1642-ci ildə Üsküdarı yandırıb-yaxan məşhur yanğında, yəqin ki, yanıb getməli imiş

Bu qadının liliputlarına olan hədsiz vurğunluğunun bizim Hərəm tariximizdə əhəmiyyətli bir yeri vardır. Xəndan Sultan, ölümündən sonra, çox sevdiyi bu sevimli dostlarının rahat, əmin-amanlıq içində, birlikdə yaşamalarını arzulamış, bundan ötrü də sarayın baş dülgəri Ramazan usta səfərbər edilmişdi.

Ona darıxıram ki, insanlar əlli beş yaşındakı bir liliputu ələ salıb gülmək qədərinəcən al­­çalıblar.

Mən də qıçlarımın üstündə yellənərək onlara tərəf bax­dım. Gördüm ki, eyni maraqla onlar da bic-bic mənə tərəf baxır.
– Yaxşı, – dedim, – yaman darıxdım. – Bir anlığa su­­sub özümə gəldim, sonra bütün qüvvəmi toplayıb tə­zə­dən danışdım: – Amma liliput olduğum üçün darıxmıram, – dedim. – Ona darıxıram ki, insanlar əlli beş yaşındakı bir liliputu ələ salıb gülmək qədərinəcən al­­çalıblar.

«Vaxt, – deyib söyləndim, – za­man dedikləri şey tökülür».

Bir gün suyun düsturu H2O olduğunu bildikləri kimi, yuxunun da düsturunu tapacaqlar.

Amma liliput olduğum üçün darıxmıram, – dedim. – Ona darıxıram ki, insanlar əlli beş yaşındakı bir liliputu ələ salıb gülmək qədərinəcən al­­çalıblar.

Süheyl Ənvərin araşdırmasına görə, bu evi liliputları çox xoşlayan II Sultan Mehmetin zövcəsi və I Sultan Əhmədin validəsi Xəndan Sultan tikdirmişdir.