Bu gün Fyodor Dostoyevskinin " Bəyaz Gecələr " adlı kiçik həcmli povestini oxuyub bitirdim. Dostoyevski “ Bəyaz gecələr ”- i 1848-ci ildə 27 yaşında yazıb və Peterburq qəzetlərinin birində dərc etdirib.Yazıçının fikrincə, "xəyalpərəstlər" əslində, yaşadığı cəmiyyətin qurbanlarıdır. Xəyalpərəstlər, təklikdə və tənha böyük, səs-küylü şəhərdə yaşayan gənclərdir. Bu ağıllı, xeyirxah, səmimi və həssas adamlar cəmiyyətdə lazımlı və faydalı olmaq istəyirlər. Onlar öz həyatlarında məna görmək və xoşbəxt olmaq istəyirlər. Romanın baş qəhrəmanı bir xəyalpərəstdir. Olduqca yalnız, tənha, səkkiz ildir Peterburqda yaşamasına baxmayaraq, heç bir dostu, kimsəsi olmayan bir xəyalpərəstdır. Peterburqun bütün küçələrinə aid olduğunu düşünən bir xəyalpərəstdir. Xəyalpərəst qəhrəmanımızın bir xüsusiyyəti də var ki, utancaqdır. Öz hislərini ifadə etməyə çətinlik çəkir. Xəyalpərəst bəyaz gecələrin birində Nastya adlı bir qızla tanış olur. Nastya ona öz sıxıcı, darıxdırıcı həyatından, sevdiyi şəxsdən və necə tərk edilməyindən danışır. Sonradan qəhrəmanımız bu qıza aşıq olur. Ancaq məhəbbətinə qarşılıq ala bilməz, çünki Nastenkanın sevdiyi və gözlədiyi başqa bir adam vardır .Lakin Nastya onu dost, qardaş kimi qəbul edir, Dostoyevskinin hər bir kitabını oxuduğumda dünyanın ən yaxşı yazıçısı olduğuna inanıram.Dostoyevski bu əsəri gənclik illərinin dostu, şair A.N.Pleşeyevə həsr edib.
Xəyallarda yaşıyan bir oğlanın küçədə tanış olduğu qızı sevməsi ,sevdiyi qızın sevgilisi ilə barışdırmaq üçün məsləhətlər verməsi ,məktubu oğlana göndərməsi ,qızın yanında olması .Qızın sevgilisi gəlmədiyi üçün qız təkcə qalır ağlayır bu vaxt xəyallarda yaşıyan oğlan sevgisini etiraf edir .Qızla danışıb gələcək qurmaqlarını planlayırlar ,oğlan çox xoşbəxtdir və onda qızın sevgilisi gəlir qız heçnə fikirləşmədən sevgilisinin yanına gedir və oğlan orda sakitcə baxır .Səhər məktub gəlir "məni bağışla ,kaş sən onun yerinə olardın,məni bağışla .Əgər bağışlasan seni unutmayacam xəzinə kimi yaddaşımda saxlayacam "
..
Kitablar da özüne tapmaq necə də gözəldir.. Bu kitabı tapdığım 3cü Mələyin xatirəsinə həsr edirəm... Bəlkə özünə həsr etmək də nəsib olar...
Yenə də Dostayevski qələminin möhtəşəmliyi! Heyranlıqla oxudum. Dostayevskinin müşahidəçilik qabiliyyətinə bir daha valeh oldum. İnsanların hiss və duyğularını bu qədər incəliklərə qədər təfərrüatlı şəkildə təsvir etmək- çox böyük istedad tələb edir.
Nədənsə oxuyanda "Xəyalpərəstmizlə" aramda çox ortaq yön tapdım
Klassikler,sizi sevirem
Əvvəlcə deyim Tərcüməni sevmədim...
Kitabın özü isə maraqlıdı illər öncəki sevgilər və edilən hərəkətlər bu günkülərlə eyni heç nə dəyişmiyib.. İnsan hisləri gizəm dolu nə vaxt nə edəcəyini insan özü belə bəzən dərk edə bilmir. Sonluqda həm sevinc həm kədər. Biri xoşbəxt olduqda digəri mütləq gözü yaşlı qalır. Kitablar belə xoşbəxt sonluqla bitmir.
Dostoyevski əfsanəsi💙
Səma elə ulduzlu, elə parlaq idi ki, ona baxan qeyri-ixtiyari öz-özünə bu sualı verərdi: “Doğrudanmı belə bir səma altında müxtəlif xasiyyətli, acıqlı və şıltaq insanlar yaşayır?”
Bəlkə bundan ötrü yaranmışdı o,
Bütün həyatında yalnız bircə dəm
Olaydı qəlbinə ən yaxın həmdəm!...
Gözəl bir gecə idi, elə gecə ki, sevimli oxucum, belə gecələri biz ancaq gəncliyimizdə hiss edə bilərik.