İskitler

İskitler doğuda Çin Seddi'nden batıda Tuna nehrine kadar, 40. ve 50. paraleller arasında, yaklaşık 7000 kilometreden fazla bir sahaya yayılmışlardır (Piotrovsky 1976: 6). Bunun sonucunda çeşitli kavimler tarafından tanınmışlar ve bunların yazılı belgelerinde adlarından bahsedilerek, haklarında bilgiler verilmiştir. İskit adına ve onlarla ilgili bilgilere Grek kaynaklarında, Pers çiviyazılı metinlerinde, Asur ve Çin yıllıklarında rastlanmaktadır. Adı geçen kaynak, metin ve yıllıklar, dil, kültür ve coğrafya bakımından birbirinden farklı kavimlere ait olduğundan İskit adı bu belgelerde değişik şekillerde geçmektedir.

İskitler "Atlı Kavimler Medeniyeti"nin önemli bir halkasını oluşturmaktadırlar. Onlar "Bozkır Kavimleri" arasında, gerek siyasal tarihleri, gerekse kültürleri bakımından önemli bir yer tutmaktadır.

Akişev ise, Kurgan Issık'ta (Moskva, 1978) Esik Kurganından çıkarılmış olan arkeolojik buluntular ve bunların özellikleri hakkında bilgi vermiştir. Yine bu kurgandan çıkarılan "Altın Zırhlı Savaşçı" ve onun Türklüğü hakkında, M. Seyidof, "Altın Muharibin Soy Etnik Talihi Hakkında" adlı uzunca bir makale yazmıştır.

Asya içlerinden, Avrupa içlerine kadar çok geniş bir sahaya yayılmış olan İskitlerin bırakmış oldukları maddi kültür kalıntıları kurganlardan çıkarılarak, değerlendirilebilmektedir. İskitlere ait olan buluntuları Sibirya ve Güney Rusya İskit Hükümdar Mezar Buluntuları olmak üzere iki grupta ele almak mümkündür.

Adı geçen kaynakta Sai'ler ve bunların bir kolu olarak kabul edilen Sai-wanglar'ın yayıldıkları saha ile yine bunların hangi topluluklardan oluştukları ve mücadele ettikleri düşmanları dışında fazlaca bilgi yoktur

Bu kaynaklardan Han-shu'da, konumuz olan İskitlerin doğu grubundan Sai olarak bahsedilmektedir.

Çin kaynaklan yakın çevresinde bulunan topluluklar hakkında önemli bilgiler vermektedir.

İskitler hakkında bilgilere MÖ 63-MS 24 yılları arasında yaşamış olan Strabon'un 17 kitaptan oluşan Geographika'sında da rastlamaktayız

Ksenophon'un Kyros'un Anabasisi adını taşıyan bu eserinde İskitlerden de bahsedilmektedir

çıkmıştır.

İskitler hakkında bilgi veren yazarlardan birisi de Ksenophon'dur.