АУДАРМАЛАРЫ
УОЛТ УИТМЕН
"Уитмен — классик. Алайда аспандағы күнді де аңғармайтындай, оның классик екенін байқағысы келмейтін жалғыз ел Америка болуы ғажайып-ақ", — депті Бернард Шоу.
Иә, Америка — Уитменнің отаны. Ол — Американың ақыны. Өз отанын жан-тәнімен сүйіп еткен, жырлап өткен. Өзінің қарапайым отандастарын ақиқат пен адамгершілікке, адал демократияға үндеген. Арларын ақша мен капиталға құл еткен билеуші қауымға өзінің ғаламат талантын қарсы қойған-ды.
Міне, сонысы үшін де, Американың билеуші топтары Уитменді өз халқынан қалайда алыстатып баққан. Бүкіл бір елдің болмыс-тірлігін жеріне жеткізе жырлаған ақынды әзіргі Американың милитаристері де біржола үнін өшіріп тастауға тырысулары да сондықтан.
Алайда Уитмен бар. Ол өзінің өлмес күресін әлі жалғастыруда. Идеялық үлкен қақтығыстар Уитмен төңірегіне келіп тоқайласа беретіндігі тегін емес.
Достық, тыныштық, шынайы шын демократия — Уитмен поэзиясының арқауы осылар, оның нағыз материалист екендігіне ешкім де дау айтпасқа керек.
Уитмен 1819-жылы Американың шағын бір ауылында, фермердің отбасында дүниеге келген. Тіпті, орташа да білім алып үлгірмей, өмір қосын ерте тартқан. Ұлы дарын ұлы өмір кешіп, қалайда бар талантын халқына беріп кету жолында істемеген кәсібі де қалмаған, ұзақ жылдар паралич соғып, төсек тартып жатқанның өзінде де қаламын-қаруын тастамаған. Әлемде болып жатқан саяси күрестен бір сәт те бимағлұм қалмай, прогреске, революцияға өз үнін қосқан шынайы интернационалист. Ол 1892-жылы дүние салды.
1969-жылы оны құрметтейтін қауым 150 жылдығын атап өтті.
М. Мақатаев.