Qərb cəbhəsində təbəddülat yoxdur

Heç vaxt qoyunlar özlərinin sallaqxanaya necə aparıldıqlarını təsvir etməmişdilər.

Biz kart oynamağı, mübaribə etməyi və söyüş söyməyi bacarırıq. İyirmi yaşdan ötrü bu çox deyil, iyirmi yaşdan ötrü bu, həddindən artıqdır.

Qaşekin «İgid əsgər Şveygin macərası», Şveygin «Serjant Girişinin işi», Rennin «Müharibə»si, Vringin «Əsgər Zuren»i və nəhayət, Remarkın «Qərb cəbhəsində təbəddülat yoxdur»

– Bax, görürsən, – deyir, – biz müharibəni uduzacağıq, çünki biz çox gözəl təzim etmək öyrənmişik.

Sükut keçmişin xəyallarının bizdə istək deyil, ələm, ifadə ediləməz – ağır bir qüssə oyatmasına səbəb olur. Onlar vardı, lakin onlar artıq geri qayıtmayacaqlar. Onlar keçmişdə idi, onlar bizdən ötrü artıq yox olmuş ayrı bir aləmdir.

Əgər biz dərin düşünə bilsəydik, çoxdan dəli olar, fərar edər, ya da ölüb gedərdik.

– Onu demə, – deyə Kat etiraz edir. – Onun dövründə bu birinci müharibədir. Halbuki, hər böyük imperatora, heç olmazsa, bir müharibə lazımdır, yoxsa onun adı çıxmaz.

Stəkan yarıya qədər doludur, mən hələ bir neçə sərin qurtum da içəcəyəm; sonra istəsəm ikinci və üçüncü stəkan da gətirdə bilərəm.

Məktəbdə oxuyarkən riyaziyyat dərslərində birinciliyi qazanmasından indi ona nə fayda var?!

Müharibənin nədən ibarət olduğunu yalnız xəstəxana açıq-aydın göstərə bilər.