Rampen zijn per definitie moeilijk te voorspellen. Net als aardbevingen, bosbranden, financiële crises en oorlogen voldoen pandemieën niet aan een keurig patroon: er bestaat geen historische cyclus die een handvat biedt in de voorbereiding op een volgende catastrofe. Maar als een ramp toeslaat, willen we beter voorbereid zijn dan de Romeinen waren toen de Vesuvius uitbarstte, of dan de middeleeuwers die getroffen werden door de Zwarte Dood. Wij hebben immers de wetenschap aan onze kant.
Toch was in veel landen de respons op de uitbraak van een nieuw virus uit China in 2020 ondermaats. Waarom? Het gemakkelijke antwoord is wijzen op slecht leiderschap. Voor een deel klopt dat antwoord, maar Niall Ferguson betoogt dat COVID-19 diepere problemen heeft blootgelegd — problemen die al zichtbaar waren in ons antwoord op eerdere rampen.
Puttend uit meerdere disciplines, waaronder geschiedenis, economie, geneeskunde en netwerkwetenschap, biedt Ferguson met Rampspoed niet alleen een historisch overzicht, maar ook een algemene theorie van rampen. En tevens een boodschap die de wereld zich serieus ter harte moet nemen als we de volgende crisis beter willen aanpakken en een onontkoombare neergang willen voorkomen.
